మన శరీరంలో అత్యంత కీలకమైన అవయవం గుండె. రక్తాన్ని శరీరమంతటికీ పంపించి, ప్రాణాన్ని నిలబెట్టే బాధ్యత దానిది. అయితే, మారుతున్న జీవన శైలి, ఆహారపు అలవాట్లు వంటి కారణాల వల్ల గుండె సంబంధిత సమస్యలు పెరిగిపోతున్నాయి. వీటిలో గుండెపోటు (Heart Attack) ఒక ప్రధానమైనది. ఈ బ్లాగ్‌లో గుండెపోటు గురించి, దాని కారణాలు, లక్షణాలు, చికిత్సలు, నివారణ చర్యలు తెలుసుకుందాం.
గుండెపోటు అంటే ఏమిటి?
గుండె కండరాలకు రక్త సరఫరా నిలిపివేయడం వల్ల కణాలు చనిపోవడమే గుండెపోటు. గుండె కండరాలకు రక్తాన్ని అందించే కరోనరీ నాళాల్లో కొలెస్ట్రాల్ పేరుకుపోవడం వల్ల (plaque) ఈ నాళాలు సన్నబడతాయి. దీంతో రక్త ప్రసరణకు అంతరాయం ఏర్పడి గుండె కణాలు చనిపోయే ప్రమాదం ఉంటుంది. ఇదే గుండెపోటుకు ప్రధాన కారణం.
గుండెపోటుకు కారణాలు
- అనారోగ్యకరమైన ఆహారపు అలవాట్లు: అధిక కొవ్వు పదార్థాలు, మైదా వంటి శుద్ధీకరించిన పిండి పదార్థాలు, చక్కెర ఎక్కువగా ఉండే పానీయాలు, ఎక్కువ ఉప్పు వాడకం వంటివి గుండెపోటుకు దారితీస్తాయి.
- ధూమపానం: ధూమపానం వల్ల రక్తంలో కొలెస్ట్రాల్ పరిమాణం పెరిగి, నాళాల్లో పూడికలు చేరుతాయి.
- మద్యపానం: అధిక మద్యపానం కూడా గుండెపోటుకు దోహదం చేస్తుంది.
- శారీరక వ్యాయామం లేకపోవడం: నిద్రాహీనత, వ్యాయామం లేకపోవడం వల్ల గుండె ఆరోగ్యంగా ఉండదు.
- అధిక బరువు (Obesity): ఊబకాయం కారణంగా గుండెపై ఒత్తిడి పెరిగి, గుండెపోటు వచ్చే ప్రమాదం పెరుగుతుంది.
- మధుమేహం (Diabetes): మధుమేహం ఉన్నవారిలో గుండెపోటు వచ్చే సంభావ్యత ఎక్కువ.
- అధిక రక్తపోటు (High Blood Pressure): అదుపులో లేని రక్తపోటు గుండెపై ఒత్తిడి పెంచి, గుండెపోటుకు దారి తీస్తుంది.
- కుటుంబ చరిత్ర (Family History): కుటుంబంలో ఎవరికైనా గుండె జబ్బులు ఉంటే, మీకు కూడా వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
- మానసిక ఒత్తిడి (Stress): ఎక్కువ ఒత్తిడి కారణంగా రక్తపోటు పెరిగి, గుండెపోటు వచ్చే అవకాశం వుంది.
గుండెపోటు లక్షణాలు
గుండెపోటు ఎప్పుడూ ఛాతీలో నొప్పితోనే వుండదు. కొన్నిసార్లు వేరే ರకమైన లక్షణాలు కూడా కనిపించవచ్చు. వాటిలో కొన్ని:
- ఛాతీ నొప్పి (Chest Pain): ఛాతి మధ్య భాగంలో నొప్పి, అసౌకర్యం, బరువుగా అనిపించడం. ఈ నొప్పి భుజాలకు, మెడకు, దవడకు, వెనుకకు కూడా lancinate (రాపిడిలా) పాకవచ్చు.
- శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది (Difficulty Breathing): ఊపిరి తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది, ఊపిరి ఆడకపోవడం వంటి లక్షణాలు కనిపించవచ్చు.
- అలసట (Fatigue): గుండెపోటుకు ముందు అసాధారణమైన అలసట, నీరసం 感じస్తారు.
- మైకము (Nausea): వికారం, వాంతి వంటి లక్షణాలు కూడా కనిపించవచ్చు.
- చమటలు (Sweating): చల్లని చెమటలు పట్టడం గుండెపోటుకు సంకేతం కావచ్చు.
- ఛాతీలో అసౌకర్యం: ఛాతిలో దిగులుగా, బిగుతుగా ఉండటం వంటి అసౌకర్యాలు కూడా కనిపించవచ్చు.
ఈ లక్షణాలలో ఏదైనా ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ లక్షణాలు కనిపిస్తే వెంటనే వైద్య సహాయం తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. గుండెపోటు లక్షణాలు ఎల్లప్పుడూ స్పష్టంగా ఉండకపోవచ్చు. ముఖ్యంగా మహిళలు, మధుమేహులు, మூంపు ఉన్నవారిలో లక్షణాలు తేలికగా ఉండవచ్చు లేదా వేర్వేరుగా ఉండవచ్చు. కాబట్టి, ఏమాత్రం అనుమానం ఉంటే వైద్యులను సంప్రదించడమే ఉత్తమం.
గుండెపోటు చికిత్స:
గుండెపోటు వచ్చినప్పుడు వెంటనే వైద్య సహాయం అందించడం చాలా అవసరం. ప్రాణాపాయ స్థితిని నివారించడానికి కೆಲವು ప్రాథమిక చర్యలు తీసుకోవచ్చు:
- వెంటనే 108 కు కాల్ చేసి ఆంబులెన్స్ కోసం పిలుచుకోండి.
- బాధితుడిని ఇరుసుకు కూర్చోబెట్టండి.
- వదులుగా ఉండే బట్టలు ఉంటే వాటిని విప్పించండి.
- ఊపిరి తీసుకోవడానికి ఇబ్బందిగా ఉంటే ఆక్సిజన్ అందించండి (అందుబాటులో ఉంటే).
- ఏ విధమైన మందులు ఇవ్వకండి లేదా నొప్పి నివారణ మందులు వాడకండి.
ఆసుపత్రిలో వైద్యులు గుండెపోటు తీవ్రతను బట్టి చికిత్స అందిస్తారు.
హార్ట్ ఎటాక్స్ నివారణ
సరైన ఆహారం: కొవ్వు, చక్కెర, ఉప్పు తక్కువగా ఉండే ఆహారం తీసుకోవడం మంచిది.
వ్యాయామం: రోజూ కనీసం 30 నిమిషాలు వ్యాయామం చేయడం ద్వారా హృదయ ఆరోగ్యం మెరుగుపడుతుంది.
ధూమపానం మానడం: సిగరెట్ తాగడం మానివేయడం ద్వారా హార్ట్ ఎటాక్స్ ప్రమాదం తగ్గించవచ్చు.
నిలకడైన రక్తపోటు: రక్తపోటును నియంత్రించడం ద్వారా హార్ట్ ఎటాక్స్ ప్రమాదం తగ్గించవచ్చు.
చిన్న ఆహారాభ్యాసాలు: అధిక కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను తగ్గించేందుకు చిన్న ఆహారాభ్యాసాలను పాటించడం.
గుండె జబ్బు గురించి తరచు అడిగే ప్రశ్నలు మరియు సమాధానాలు
1. యువకులలో లేదా ఆరోగ్యంగా ఉన్నవారికి గుండెపోటు వస్తుందా?
వృద్ధులలో మరియు అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్ మరియు మధుమేహం వంటి ప్రమాద కారకాలు ఉన్నవారిలో గుండెపోటులు సర్వసాధారణం అయితే, అవి ఏ వయస్సులో మరియు ఆరోగ్య స్థితిలో ఉన్నవారిలో సంభవించవచ్చు.
2. గుండెపోటు ఉంటే ఎలా తెలుస్తుంది?
గుండెపోటు యొక్క లక్షణాలు ఛాతీ నొప్పి లేదా అసౌకర్యం, శ్వాస ఆడకపోవడం, చెమటలు పట్టడం, వికారం, తలతిరగడం మరియు చేతులు, వీపు, మెడ లేదా దవడలో నొప్పి లేదా అసౌకర్యం వంటివి ఉంటాయి. అన్ని గుండెపోటు సమస్యలలో ఛాతీ నొప్పితో ఉండవని గమనించడం ముఖ్యం, ముఖ్యంగా మహిళలు, వృద్ధులు మరియు మధుమేహం ఉన్నవారిలో.
3. గుండెపోటు వస్తోందని అనుకుంటే ఏమి చేయాలి?
మీరు గుండెపోటు లక్షణాలను అనుభవిస్తే, అత్యవసర సేవలకు కాల్ చేయడం లేదా సమీపంలోని అత్యవసర విభాగానికి వెళ్లడం ద్వారా వెంటనే వైద్య సంరక్షణను పొందడం ముఖ్యం
గుండెపోటును నివారించడం ఎల్లప్పుడూ సాధ్యం కానప్పటికీ, గుండె జబ్బుల ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి చర్యలు తీసుకోవడం గుండెపోటును ఎదుర్కొనే సంభావ్యతను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. గుండె జబ్బులను నివారించే వ్యూహాలు అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్ మరియు మధుమేహం వంటి ప్రమాద కారకాలను నిర్వహించడం, ఆరోగ్యకరమైన బరువును నిర్వహించడం, క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయడం, పండ్లు, కూరగాయలు, తృణధాన్యాలు మరియు లీన్ ప్రొటీన్లతో కూడిన గుండె-ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం తినడం, ధూమపానం మరియు అధిక మద్యపానాన్ని నివారించడం, మరియు ఒత్తిడిని నిర్వహించడం.
5. గుండెపోటు తర్వాత కోలుకోవడం ఎలా ఉంటుంది?
గుండెపోటు తర్వాత కోలుకోవడం గుండెపోటు యొక్క తీవ్రత మరియు ఏదైనా అంతర్లీన గుండె పరిస్థితులపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇది మందులు, జీవనశైలి మార్పులు లేదా వైద్య విధానాలను కలిగి ఉండవచ్చు. భవిష్యత్తులో గుండెపోటు వచ్చే ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి మరియు ఫలితాలను మెరుగుపరచడానికి ఆరోగ్య సంరక్షణ నిపుణులతో కొనసాగుతున్న సంరక్షణ మరియు ఫాలో-అప్ చాలా ముఖ్యం.
యువకులలో లేదా ఆరోగ్యంగా ఉన్నవారిలో గుండెపోటు వస్తుందా?
వృద్ధులలో మరియు అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్ మరియు మధుమేహం వంటి ప్రమాద కారకాలు ఉన్నవారిలో గుండెపోటులు సర్వసాధారణం అయితే, అవి ఏ వయస్సులో మరియు ఆరోగ్య స్థితిలో ఉన్నవారిలో సంభవించవచ్చు.
గుండెపోటు ఉంటే ఎలా తెలుస్తుంది?
గుండెపోటు యొక్క లక్షణాలు ఛాతీ నొప్పి లేదా అసౌకర్యం, శ్వాస ఆడకపోవడం, చెమటలు పట్టడం, వికారం, తలతిరగడం మరియు చేతులు, వీపు, మెడ లేదా దవడలో నొప్పి లేదా అసౌకర్యం వంటివి ఉంటాయి. అన్ని గుండెపోటు సమస్యలలో ఛాతీ నొప్పితో ఉండవని గమనించడం ముఖ్యం, ముఖ్యంగా మహిళలు, వృద్ధులు మరియు మధుమేహం ఉన్నవారిలో.
గుండెపోటు వస్తోందని అనుకుంటే ఏమి చేయాలి?
మీరు గుండెపోటు లక్షణాలను అనుభవిస్తే, అత్యవసర సేవలకు కాల్ చేయడం లేదా సమీపంలోని అత్యవసర విభాగానికి వెళ్లడం ద్వారా వెంటనే వైద్య సంరక్షణను పొందడం ముఖ్యం
గుండెపోటును నివారించవచ్చా?
గుండెపోటును నివారించడం ఎల్లప్పుడూ సాధ్యం కానప్పటికీ, గుండె జబ్బుల ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి చర్యలు తీసుకోవడం గుండెపోటును ఎదుర్కొనే సంభావ్యతను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. గుండె జబ్బులను నివారించే వ్యూహాలు అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్ మరియు మధుమేహం వంటి ప్రమాద కారకాలను నిర్వహించడం, ఆరోగ్యకరమైన బరువును నిర్వహించడం, క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయడం, పండ్లు, కూరగాయలు, తృణధాన్యాలు మరియు లీన్ ప్రొటీన్లతో కూడిన గుండె-ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం తినడం, ధూమపానం మరియు అధిక మద్యపానాన్ని నివారించడం, మరియు ఒత్తిడిని నిర్వహించడం.
ముగింపు
హార్ట్ ఎటాక్స్ అనేది చాలా తీవ్రతతో కూడిన ఆరోగ్య సమస్య. దీని కారణాలు, లక్షణాలు, చికిత్సలు, నివారణ పద్ధతులు గురించి అవగాహన పెంచుకోవడం చాలా ముఖ్యం. ఆరోగ్యకరమైన జీవన శైలిని పాటించడం ద్వారా హార్ట్ ఎటాక్స్ ప్రమాదాన్ని తగ్గించవచ్చు. మనం తీసుకునే చిన్న మార్పులు కూడా మన హృదయ ఆరోగ్యంపై భారీ ప్రభావాన్ని చూపవచ్చు.
