ఒకేసారి 4 వేరియంట్ల దాడి -తెలంగాణకు ‘డెంగీ’ ముప్పు -ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ హెచ్చరిక

ఈ సీజన్‌లో తెలంగాణకు ‘డెంగీ’ ముప్పు పొంచి ఉందని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ హెచ్చరించింది. కేసుల తీవ్రత ఈసారి ఎక్కువగా ఉంటుందని తెలిపింది. దేశంలో డెంగీ ఎక్కువగా ఉన్న రాష్ట్రాల జాబితాలో తెలంగాణ ఉన్నట్టు పేర్కొంది. ఈ మేరకు డెంగీ తీవ్రతపై ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ఒక నివేదిక విడుదల చేసింది. డెంగీలోని నాలుగు ప్రధాన వేరియంట్లు తెలంగాణలోనే కనిపిస్తున్నాయని వెల్లడించింది.

డీఈఎన్‌వీ1, డీఈఎన్‌వీ2, డీఈఎన్‌వీ3, డీఈఎన్‌వీ4 ప్రభావం ఎక్కువగా ఉంటున్నట్టు డబ్ల్యూహెచ్‌ఓ(WHO) పేర్కొంది. కొన్నిసార్లు రెండు మూడు వేరియంట్లు కూడా ఒకేసారి దాడి చేసే ప్రమాదం పొంచి ఉందని హెచ్చరించింది. ఫలితంగా డెంగీ బాధితులు తీవ్రమైన ఇబ్బందులు పడతారని తెలిపింది. ఈ నేపథ్యంలో ప్రభుత్వం ముందస్తు జాగ్రత్త చర్యలు తీసుకోవాలని, ఆస్పత్రుల్లో అవసరమైన కిట్లు, మౌలిక సదుపాయాలు కల్పించాలని సూచించింది. ఈ ఏడాది ఇప్పటివరకు 500కు పైగా డెంగీ కేసులు వెలుగు చూడడం గమనార్హం.

వైద్య పరీక్షలే కీలకం

• డెంగీ నిర్ధారణలో వైద్య పరీక్షలే కీలకం. కేవలం ప్లేట్‌లెట్‌ కౌంట్, డెంగీ స్ట్రిప్‌ టెస్ట్, సీరమ్‌ టెస్ట్‌ వంటి వాటితో దీనిని నిర్ధారించడం శాస్త్రీయం కాదని వైద్య, ఆరోగ్య శాఖ చెబుతోంది.
• విధిగా అందుబాటులో ఉండే ఐజీఎం పరీక్ష చేయించాలి.
• ప్లేట్‌లెట్లు 20 వేలలోపు పడిపోతే అది ప్రమాదకరంగా భావిస్తారు. 15 వేల కన్నా తగ్గితే డెంగీ షాక్, డెంగీ మరణాలు సంభవిస్తాయి.
• డెంగీ జ్వరం వస్తే తీవ్రతను తగ్గించేందుకు చల్లని నీటిలో స్పాంజీని ముంచి శరీరాన్ని తుడవాలి.
• ఎలక్ట్రాల్‌ పౌడర్, పండ్ల రసాలు రోగికి ఇవ్వాలి. దీనివల్ల జ్వర తీవ్రత తగ్గి ప్లేట్‌లెట్లు అదుపులోకి వస్తాయి. ఇంకా తగ్గకపోతే వైద్యుని వద్దకు తీసుకెళ్లాలని వైద్య, ఆరోగ్య శాఖ సూచించింది.
• వైరల్‌ ఫీవర్‌ నుంచి దూరంగా ఉండాలంటే శుక్రవారం (ఫ్రైడే)ను డ్రై డేగా పాటించాలి.
• దోమలు కుట్టకుండా జాగ్రత్త తీసుకోవాలి. రాత్రి మాత్రమే కాకుండా పగటిపూట కూడా దోమల మందులు వాడాలి.
• స్కూల్‌ పిల్లలకు దోమలు కుట్టకుండా పాఠశాల పరిసరాలు శుభ్రంగా ఉంచాలి.
• కాచి వడగాచిన నీటిని తాగాలి. వైరల్‌ ఫీవర్‌ వస్తే విపరీతంగా మంచినీరు తాగాలి. పండ్ల రసాలు తీసుకోవాలి. దీనివల్ల ప్లేట్‌లెట్లు పడిపోకుండా ఉంటుంది.

డెంగీ లక్షణాలు

• డెంగీతో ఉన్నట్టుండి తీవ్రజ్వరం, భరించలేని తలనొప్పి వస్తుంది.
• కళ్లు తెరవడం కూడా కష్టంగా ఉంటుంది. కదిపితే నొప్పి వస్తుంది.
• చర్మంపై దద్దుర్లు వచ్చినట్టు కనిపించడం, కండరాలు, కీళ్ల నొప్పులు ఉంటాయి.
• అధిక దాహం, రక్తపోటు పడిపోవడం ఉంటుంది.

ముందుగా గుర్తిస్తే ప్రమాదమేమీ ఉండదు

డెంగీని ముందుగా గుర్తిస్తే 80 శాతం వరకు ఎటువంటి ప్రమాదం లేకుండా వైద్యుల చికిత్స పొందవచ్చని డాక్టర్లు అంటున్నారు. కానీ కొందరికి తీవ్రమైన రక్తస్రావం అవుతుంది. ముక్కు నుంచి కానీ, మలం ద్వారాగాని, బ్రష్‌ చేసేటప్పుడు పళ్ల మధ్య నుంచి రక్తస్రావం అవుతుంది. ఇలా అధికంగా రక్తస్రావం అయితేనే ప్రమాదకరమని చెబుతున్నారు. మహిళలకు పీరియడ్స్‌ సమయంలో సాధారణ రక్తస్రావం కంటే అధికంగా అయ్యే అవకాశం ఉంటుందని వైద్యులు చెబుతున్నారు. దాన్ని వారు గుర్తించాలని సూచిస్తున్నారు.

డెంగ్యూ జ్వరం ఎలా వస్తుంది?

డెంగ్యూ జ్వరం – వర్షాకాలం వచ్చేసరికి మనం ఎక్కువగా వినే పేరు ఇది. ఈ జ్వరం దోమల ద్వారా వ్యాపిస్తుంది అని మనందరికీ తెలిసిందే. కానీ, డెంగ్యూ జ్వరం గురించి మరింత లోతుగా తెలుసుకుంటే, దాని నుండి ఎలా రక్షణ పొందాలో, ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలో మనకు అవగాహన కలుగుతుంది.
డెంగ్యూ వైరస్‌ కారణంగా ఈ జ్వరం వస్తుంది. ఈ వైరస్‌ Aedes అనే దోమ కాటు వేయడం ద్వారా మనుష్యులకు వ్యాపిస్తుంది. Aedes దోమలు పగటిపూట ఎక్కువగా కుడుతాయి. అందుకే వర్షాకాలం తర్వాత పగటిపూట కూడా జాగ్రత్తగా ఉండాలి.

డెంగ్యూ జ్వర వ్యాధి నిర్ధారణ ఎలా చేస్తారు?

డెంగ్యూ జ్వర లక్షణాలు ఉన్నాయి అనుమానం ఉంటే, వైద్యులు రక్త పరీక్ష చేస్తారు. ఈ పరీక్ష ద్వారా రక్తంలో ప్లేట్‌లెట్ల సంఖ్య పడిపోయిందో లేదో తెలుసుకోవచ్చు.

డెంగ్యూ జ్వర చికిత్స

డెంగ్యూ జ్వరానికి నిర్దిష్టమైన మందు లేదు. అయితే, జ్వరం తగ్గించడానికి మందులు ఇచ్చి, శరీరంలో ద్రవాలు తగ్గకుండా జాగ్రత్త పడతారు. ప్లేట్‌లెట్ల సంఖ్య అతిగా పడిపోతే వాటిని పెంచే మందులు లేదా రక్త పదార్థాలు ఇవ్వచ్చు.

డెంగ్యూ జ్వరం నుండి రక్షణ ఎలా పొందాలి?

డెంగ్యూ జ్వరం నుండి రక్షణ పొందడానికి ఉత్తమ మార్గం దోమల కాటు నుండి రక్షించుకోవడమే. దీనికోసం కొన్ని జాగ్రత్తలు పాటించాలి:

• ఇంటి చుట్టూ నీరు నిల్వ ఉండకుండా చూసుకోవాలి: డెంగ్యూ దోమలు నీటిలో పెరుగుతాయి. అందువల్ల, ఇంటి చుట్టూ నీరు నిల్వ ఉండకుండా చూసుకోవాలి. చెరువులు, కుంటలు, పాడైపోయిన వాటర్ ట్యాంకులు, ఫ్రిజ్‌ ట్రేలు వంటి స్థలాలను ఎప్పటికప్పుడు శుభ్రం చేయాలి.
• దోమలకు మందులు వాడాలి.
• దోమ తెరలు వాడండి: బయట కూర్చోవాల్సి వచ్చినప్పుడు దోమ తెరలు ఉపయోగించండి. ఇవి దోమల కాటు నుండి రక్షణ కల్పిస్తాయి.
• దోమ నిరోధక క్రీములు మరియు లోషన్లు వాడండి: బయటకి వెళ్లేటప్పుడు దోమ నిరోధక క్రీములు మరియు లోషన్లు వాడండి. DEET, Picaridin, IR3535 వంటి వాటి ఉపయోగం మంచి ఫలితాలు ఇస్తాయి. అయితే, చిన్న పిల్లలకు ఈ మందులు వాడే ముందు వైద్యుల సలహా తీసుకోవాలి.
• ఇంట్లో దోమ నివారణ మందులు వాడండి: ఇంట్లో దోమ నివారణ మందులు వాడటం ద్వారా దోమల సంఖ్యను తగ్గించవచ్చు. Electric vaporizers, coils వంటి వివిధ రకాల మందులు మార్కెట్లో అందుబాటులో ఉంటాయి.

డెంగ్యూ జ్వరం ఉన్నప్పుడు ఏమి చేయాలి?

• పూర్తిగా విశ్రాంతి తీసుకోండి: డెంగ్యూ జ్వరం ఉన్నప్పుడు శరీరానికి ఎక్కువ విశ్రాంతి అవసరం. అందువల్ల, పనికి వెళ్లకుండా, ఇంట్లోనే ఉండి విశ్రాంతి తీసుకోవాలి.
• ఎక్కువగా ద్రవ పదార్దాలు తీసుకోండి : డెంగ్యూ జ్వరంలో డీహైడ్రేషన్ వచ్చే ప్రమాదం ఎక్కువ. అందువల్ల, పుష్కలంగా నీరు, జ్యూస్, సూప్ వంటి ద్రవాలు తాగుతూ ఉండాలి.
• జ్వరం తగ్గించడానికి మందులు వాడండి: జ్వరం ఎక్కువగా ఉంటే, పారాసిటమాల్ వంటి మందులు వైద్యుల సలహా మేరకు వాడవచ్చు.
• ఆస్పిరిన్ వాడవద్దు: డెంగ్యూ జ్వరంలో ఆస్పిరిన్ వాడటం వల్ల రక్తస్రావం జరిగే ప్రమాదం ఉంది. అందువల్ల, ఈ మందును వాడవద్దు.
• ప్లేట్‌లెట్ల సంఖ్యను పెంచే మందులు వాడండి: డెంగ్యూ హెమరేజిక్ ఫీవర్ లేదా డెంగ్యూ షాక్ సిండ్రోమ్ వంటి తీవ్రమైన పరిస్థితుల్లో, ప్లేట్‌లెట్ల సంఖ్యను పెంచే మందులు లేదా రక్త పదార్థాలు వైద్యులు సూచించవచ్చు.

డెంగ్యూ జ్వరం ఉన్నప్పుడు వైద్యులను సంప్రదించాల్సిన సందర్భాలు

• జ్వరం ఎక్కువగా ఉండి, తగ్గకపోతే
• తీవ్రమైన కండరాల నొప్పులు మరియు కీళ్ల నొప్పులు
• వాంతులు మరియు వికారం చాలా ఎక్కువగా ఉంటే
• రక్తంలో రంగు మారడం
• మూత్రం పరిమాణం తగ్గడం
• అలసట చాలా ఎక్కువగా ఉండి, పనులు చేయలేకపోతే

ముగింపు

డెంగ్యూ జ్వరం ఒక వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్ అయినప్పటికీ, చాలా తీవ్రమైన అనారోగ్యాన్ని కలిగించే అవకాశం ఉంది. డెంగ్యూ జ్వర లక్షణాలు, నిర్ధారణ పద్ధతులు మరియు చికిత్స ఎంపికల గురించి తెలుసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. డెంగ్యూ జ్వరం నుండి రక్షణ పొందడానికి ఉత్తమ మార్గం దోమల కాటు నుండి రక్షించుకోవడమే. డెంగ్యూ జ్వరంతో బాధపడుతున్న వారికి కొన్ని జాగ్రత్తలు:

⇒ విశ్రాంతి: పుష్కలంగా విశ్రాంతి తీసుకోవాలి మరియు శరీరాన్ని హైడ్రేట్‌గా ఉంచుకోవాలి.
⇒ జ్వరం తగ్గించడానికి మందులు: పారాసిటమాల్ వంటి మందులు వైద్యుల సూచన మేరకు వాడవచ్చు.
⇒ ఆస్పిరిన్ నివారించండి: ఆస్పిరిన్ వాడటం వల్ల రక్తస్రావం ప్రమాదం పెరుగుతుంది.
⇒ ప్లేట్‌లెట్ల సంఖ్య పెంచడానికి మందులు: డెంగ్యూ హెమరేజిక్ ఫీవర్ లేదా షాక్ సిండ్రోమ్ ఉన్నట్లయితే వైద్యులు సూచించవచ్చు.

డెంగ్యూ జ్వరం ఒక తీవ్రమైన వ్యాధి అయినప్పటికీ, సరైన చికిత్స మరియు జాగ్రత్తలతో దీని నుండి త్వరగా కోలుకోవచ్చు.